درک کنتراست در عکاسی ؛ راهنمایی کامل به همراه فیلم جذاب

کنتراست چیست؟ چگونه می توانید عکس هایی با کنتراست بالا ایجاد کنید؟ این مفهوم، یکی از ارزشمندترین مفاهیم در عکاسی است ولی در عین حال از آنجا که روش های متفاوتی برای انجام آن وجود دارد، خیلی پیچیده‌است. اما نگران نباشین این مقاله میتونه خیلی راحت بهتون کمک کند که با کنتراست در عکاسی آشنا شوید. شما در عرض کمتر از 2 دقیقه و با زمان‌گذاشتن برای دیدن فیلم زیر میتونید با موضوع کنتراست در عکاسی به طور کامل آشنا بشید.

کنتراست چیست

ما علاوه بر اینکه فیلم جذاب در مورد کنتراست در عکاسی را برای شما در بالا آورده‌ایم، به شما خواهیم گفت که چگونه با تنظیم درست کنتراست عکس، به یک عکاس حرفه ای تبدیل شوید. به جای توضیح‌دادن با نقشه های سیاه و سفید، بهتر است با عکس توضیح دهیم. با عکس های مونوکروم شروع می کنیم چراکه توضیح‌دادن آنها از توضیح‌دادن عکس های رنگی آسان تر است. کدام یک از عکس های زیر، کنتراست بیشتری دارند؟
عکس اول، عکس یک طاووس در حال پرواز است که سیاه و سفید است و طیف دیگری در بین سیاه و سفید در آن وجود ندارد.
کنتراست آن به خوبی مشخص است. در حالی که عکس خلیج دارای طیفی از خاکستری است که از قسمت های بسیار روشن سفید شروع می شود و تا قسمت های تاریک تر مشکی ادامه پیدا می کند.
پاسخ این است که هردوی این عکس ها کنتراست بالایی دارند ولی به طرق مختلف و همین تفاوت باعث ایجاد احساسات مختلف در بیننده می شود. اولین عکس از نظر فنی دارای کنتراست بالاتری است (بالاترین کنتراستی که یک عکس می تواند داشته باشد) ولی عکس دوم دارای کنتراست بالاتر به نظر می رسد.
کنتراست یک قانون کلی نیست که همیشه یکسان باشد. انواع مختلفی از کنتراست وجود دارد و باید به آنهایی که بیش از همه اهمیت دارند توجه کنیم.

کنتراست درخشندگی

برای درک نوع اول، کنتراست درخشندگی، ابتدا به کاری می پردازیم که بیشترمان برای اضافه کردن کنتراست به عکس ها انجام می دهیم.
ما به ساده ترین شکل، کنتراست عکس را در نرم افزارهای ویرایش عکس مانند لایت روم و فتوشاپ تغییر می دهیم. به هیستوگرام این دو عکس توجه کنید. هیستوگرام عکس اول مربوط به عکس خام دوربین است.
در عکس دوم کنتراست تا میزان 60+ بالا برده‌شده. هیستوگرامی که در عکس اصلی کمی در هم شکسته به نظر می رسید، در عکس دوم، بازتر دیده‌می شود. به بیان دیگر، سفیدها و هایلایت ها به سمت راست کشیده شده‌اند و تاریکی ها و سایه ها به سمت چپ کشیده شده‌اند.
در واقع با اضافه کردن کنتراست، ما قسمت های روشن را روشن تر و قسمت های تیره را تیره تر کردیم. به همین دلیل به آن کنتراست درخشندگی می گوییم.

درست است که تا حدی کنتراست درخشندگی به لنزی که استفاده می کنید و دامنه ی پویایی دوربین شما بستگی دارد، ولی علاوه بر این می توانید در ویرایش عکس نیز این کنتراست را مقداری تغییر دهید.
(به یاد داشته‌باشید که همیشه کنتراست کنترل‌شده و ظریف معمولا بهتر از زیاد کردن کنتراست تا حدود 100+ است).
به یاد داشته باشید، اضافه کردن کنتراست باعث می شود که هایلایت ها به سمت راست و سایه ها به سمت چپ کشیده‌شوند که به این معنی است که شما از ریسک درخشندگی بیش از حد هایلایت ها و از دست دادن جزئیاتی که در تاریکی قرار دارند، رهایی می یابید و در نهایت عکس شما مصنوعی نخواهد شد.
علاوه بر این، هدف ما فقط افزودن کنتراست نیست، بلکه هدف ما تعدیل آن است. در واقع خطوط موجود در جداول MTF متناظر مقادیر مشخصی از کنتراست درخشندگی هستند.

 

ابزار Levels

در مورد افزودن کنتراست، بیشتر ما اسلایدر کنتراست در Adobe Camera Raw یا Lightroom را می شناسیم.
این ابزار به کل عکس کنتراستی که در بالا توضیح داده‌شد را می افزاید.
ولی ابزارهای دیگری نیز وجود دارد که به شما این امکان را می دهند که کنترل دقیق تری رو عکستان داشته باشید.
یک ابزار ساده و در عین حال قوی برای دستیابی به این امر، لایه ی تنظیم Level (Level Adjustment layer) در Photoshop است.

شما می توانید این کار را با کلیک کردن روی گزینه ی «Create new fill or adjustment layer» یا با دنبال کردن مسیر Layer> New Adjustment layer > Levels انجام دهید.
حال شما در بالای همه ی لایه هایی که انتخاب کرده اید، لایه ی Adjustment layer (با نام Levels 1) می بینید.

در صفحه ی تنظیمات، هیستوگرامی را می بینید که سه اسلایدر در زیر آن وجود دارد: سیاه، خاکستری و سفید.
این اسلایدرها نمایانگر سایه ها، رنگ های میانی و هایلایت ها هستند.
در زیر اسلایدرها، ارزش های منتاظر آنها را خواهید دید: سیاه : 0، خاکستری: 1، سفید: 255.
همانطور که بیشتر ما می دانید، مقیاس RGB یک ارزش متناظر بین سیاه (0) تا سفید (255) و همه ی اعداد بین این دو است.

در اینجا به نکاتی در مورد چگونگی استفاده از Levels Adjustment اشاره می کنیم:

• حرکت دادن اسلایدر هایلایت ها به سمت چپ برای روشن‌ترکردن هایلایت ها.
• حرکت دادن اسلایدر هایلایت ها به سمت راست برای تیره‌ترکردن هایلایت ها.
• ما نمی توانیم هایلایت را از 255 بالاتر ببریم، چراکه این نقطه سفید است.
• حرکت دادن اسلایدر سایه ها به سمت چپ که باعث روشن‌ترشدن سایه ها می شود.
• حرکت دادن اسلایدر سایه ها به سمت راست که باعث تاریک تر شدن سایه ها می شود.
• ما نمی توانیم سایه ها را کمتر از 0 تنظیم کنیم، چراکه این نقطه سیاه است.
• روشن تر کردن هایلایت ها و تیره تر کردن سایه ها به کنتراست می افزاید.

• تیره تر کردن هایلایت ها و روشن تر کردن سایه ها از کنتراست می کاهد.
• حرکت دادن اسلایدر رنگ های میانی به سمت راست، باعث می شود رنگ های میانی به سمت سایه ها کشیده‌شوند.
• حرکت دادن اسلایدر رنگ های میانی به سمت چپ باعث روشن تر شدن رنگ های میانی می شود.
• اسلایدر رنگ های میانی در تناظر با اسلایدر هایلایت ها و سایه ها جابه جا می شود.

 برای درک بهتر این موضوعی نگاهی به این عکس بیاندازید:

می توانید ببینید که عکس خام، دارای عمق شده‌است. به نظر می رسد که چمن ها در پس زمینه قرار دارند در حالی که غاز در پیش زمینه است. خوب ما چطور این کار را کردیم؟
فرآیند آن بسیار ساده است، ما فقط اسلایدرهای سیاه و هایلایت را به سمت نقطه ی متناظر آنها در هیستوگرام حرکت دادیم و به کنتراست عکس افزودیم.

یک نکته ی مفید این است که کلید Alt را همزمان با حرکت‌دادن اسلایدر سایه ها و هایلایت ها نگه‌دارید. این کار باعث می شود که قسمت هایی از عکس را که جزئیاتشان را از دست می دهند و به طور کامل سفید یا سیاه می شوند را ببینید. نرم افزارهای دیگر نیز چنین گزینه ای دارند.

اسلایدر را در جایی متوقف کنید که هیچ جزئیاتی را در قسمت سایه ها با هایلایت ها از دست ندهید. وقتی که هایلایت ها و سایه ها را تنظیم کردید، رنگ های میانی را طوری تغییر دهید تا به کنتراست مطلوب دست یابید.
این کار بهتر از این است که فقط اسلایدر کنتراست را به تنهایی حرکت دهید، چراکه با این کار شما می توانید هایلایت ها، رنگ های میانی و سایه ها را به طور جداگانه تنظیم کنید. حتما لازم نیست برای این تغییرات photoshop داشته باشید، شما می توانید با بیشتر نرم افزارهای ویرایش عکس این کار را انجام دهید.

نکته:

وقتی کنتراست عکس را بالا می برید می توانید ببینید که Saturation عکس شما نیز بالا می رود. در این حالت باید opacity (شفافیت) لایه را کاهش دهید یا شاید بهتر باشد Saturation عکس را پایین بیاورید؛ مگر اینکه ظاهری که در عکس ایجاد شده را دوست داشته‌باشید.
تنظیمات کنتراست به تنظیمات Levels خلاصه نمی شود. اسلحه ی نهایی همیشه تنظیمات Curve است که قوی تر و پیچیده تر از levels است که خود به تنهایی نیازمند یک مقاله است. در نظر داشته باشید که عکسی را انتخاب کرده ایم که بازه ی پویایی اندکی دارد. اگر بازه ی پویایی عکس خیلی زیاد باشد باید چه کاری انجام دهیم؟

پذیرفتن سایه ها و محافظت از هایلایت ها

ما معمولا این قوانین را رعایت می کنیم. عکاسان سعی می کنند از هر اینچ عکس جزئیاتی را بیرون بکشند، سایه ها را بیشتر کنند و هایلایت ها را تقویت کنند، بدون در نظرگرفتن اینکه عکس چگونه است. همیشه لازم نیست این کار را انجام دهیم.
مخصوصا وقتی سوژه ی شما در جلوی پس زمینه ی تاریک قرار دارد، مثلا در عکاسی از حیات وحش، کنتراست بالا و سایه های تاریک می توانند باعث شوند که سوژه ی شما به زیبایی نمایان شود. از نظر روانشناختی، چشمان ما به طور طبیعی به دنبال قسمت های روشن تر عکس ها هستند.
پس یک پس زمینه ی تاریک باعث می شود که نگاه‌بیننده به سمت سوژه کشیده‌شود و به سوژه خیره‌شود. معنای تحت اللفظی کنتراست، «تمایز» است. به همین دلیل، پس زمینه ی تیره باعث می شود که سوژه روشن تر دیده‌شود.
عکسی که در آن سوژه در برابر پس زمینه ی تیره قرار می گیرد با هیستوگرامی که بیشتر به سمت سایه ها کشیده‌شده‌است، یک عکس ضعیف (low-key) گفته می شود.
چگونه چنین عکس هایی را تولید کنیم؟ خوب است که همیشه به یاد داشته باشید که کل فرآیند ایجاد یک عکس باید پیش از کلیک کردن روی شاتر شروع شود و تا زمانی که ویرایش های نهایی را انجام می دهید ادامه می یابد.

در اینجا به نکاتی در مورد ایجاد عکس های low-key تاثیرگذار اشاره می کنم:

زمانی عکاسی کنید که نور در یک گوشه قرار دارد. یکی از بهترین زمان ها برای عکاسی زمانی است که خورشید پشت سر شماست، در این حالت به سوژه نورپردازی می شود و کنتراست طبیعی تری در سوژه ی شما ایجاد می شود. ما معمولا زمانی که سوژه ای را می بینیم از machine gun mode استفاده می کنیم.
به جای آن، صبر کنید تا سوژه در جایی قرار بگیرد که نور مناسب و پس زمینه ی مناسبی دارد. نور عنصر غالب در هر نوعی از عکاسی است. عکاسی، ثبت کردن نور است. در نتیجه برای ثبت عکستان زمان بگذارید تا بتوانید پس زمینه و پیش زمینه ای داشته باشید که باهم کنتراست دارند.

وقتی پس زمینه ی شما به میزان قابل توجهی تاریک تر باشد، به جای Spot metering از Matrix Metering استفاده کنید. این کار باعث می شود که نوری که از قسمت هایی که خارج از فوکوس عکس قرار دارند جمع شده است، کنتراست بالایی بین سوژه و پس زمینه ایجاد کنند و باعث شوند که نوردهی عکس بیش از اندازه نباشد.

با استفاده از back button فوکوس کنید و نقطه ی فوکوس را به روشن ترین نقطه ی قاب منتقل کنید و سپس دکمه را بفشارید. با این روش، ما می توانیم از خیلی نورانی شدن قسمت های هایلایت عکس جلوگیری کنیم.

چگونه می توانیم کنتراست را به طور موضعی در عکس تغییر دهیم؟

گاهی به جای اضافه کردن کنتراست به طور کلی به عکس، بهتر است که کنتراست قسمت های خاصی از عکس را تنظیم کنید. به این طریق شما می توانید به قسمت هایی از عکس کنتراست اضافه کنید بدون اینکه قسمت های دیگر عکس دچار مشکل شوند.
برای مثال می توانید پس زمینه را تیره کنید بدون اینکه جزئیات مهم عکس در قسمت های دیگر، مثلا خود سوژه، از دست بروند. این کار به Dodge and Burn معروف است. سعی نکنید کنتراستی که وجود ندارد را ایجاد کنید!
خیلی وسوسه برانگیز است که از قوانین کلی اجتناب کنید و بیشترین تغییراتی که می توانید را در عکستان ایجاد کنید. ولی اگر مواظب نباشیم به سادگی عکس هایمان حالتی مصنوعی پیدا می کنند. این عکس دارای کنتراست بالا می باشد. به چنین عکس هایی، عکس های high-key (قوی) گفته‌می شود.

با اینکه عکس های low-key بیشتر جزئیات هایلایت ها را حفظ می کنند، عکس های high-key دقیقا برعکس آنها هستند. حال، اگر می خواهید که سوژه تان کاملا مشخص باشد و جزئیات آن نمایان باشد، باید سایه ها را دست نخورده باقی بگذارید.
(اگر نه، سوژه بیشتر به حالت یک نیم سایه تبدیل خواهد شد، مثل عکس اول است مقاله. انجام این کار ایده ی بدی نیست ولی برای همه ی عکس ها مناسب نیست).
آخرین نکته این است که به جای تلاش برای ثبت عکس های ایده آل، سعی کنید از آنچه در اختیار دارید بهترین را استخراج کنید و بر اساس سوژه ای که در مقابل شما قرار دارد و احساسی که می خواهید با عکستان منتقل کنید، تصمیم گیری کنید.

 نورپردازی

در هر نوع عکسی که می گیریم، تاثیر نور روی سوژه چیزی است که کل عکس شما را تحت تاثیر قرار می دهد. هیچ دوربین یا لنزی نمی تواند نور بد را به نور خوب تبدیل کند. ما فقط می توانیم نورهای خوب را بهتر نشان دهیم. بیش از هر چیز دیگر، این نور است که کنتراست عکس ما را تعیین می کند.

به طور کلی گفته‌می‌شود که اگر منبع نور در زاویه ای در راست و چپ ما باشد و در حدود 20 درجه ای پشت سرمان باشد، سوژه ی ما به طور نیمه و تقریبی نورپردازی می شود. گاهی این نورهای دارای زاویه، ویژگی های زیبایی را در سوژه ی ما به وجود می آورند که کنتراست هم از جمله ی آنهاست.
در دیگر اوقات این نوع نورپردازی باعث می شود که جزئیات زیادی در عکس نمایان شوند و عکس کمی ظاهر آشفته پیدا کند.

کلید حل این مشکل این است که همیشه به دنبال سادگی باشیم:

در عکس لاشخور مصری که در پایین می بینید، خورشید تقریبا در 45 درجه ای عکاس بوده و باعث‌شده که سایه ی سوژه در کنار آن بیافتد.
این امر باعث ایجاد کنتراست در خود سوژه شد و باعث شد به نظر برسد که سوژه از پس زمینه جداست. در عکس بعد، این گنجشک خندان در جایی قرار گرفته که نور خورشید از بین شاخه ها آن را به خوبی روشن‌کرده و در برابر پس زمینه ی تاریک، عکس دارای کنتراستی کلی شده‌بود.
ما همیشه تمام تلاشمان را می کنیم تا بهترین عکس را از نظر فنی ایجاد کنیم و فراموش می کنیم که عکس هایی که از نظر فنی درست هستند همیشه عکس های جذابی نیستند.
قوانین فقط خط مشی هایی هستند که به ما کمک می کنند تا همه چیز را آسان تر متوجه شویم ولی همانطور که در فیلم «ماتریکس» گفته‌شد: «بعضی از قانون ها رو میشه دور زد و بقیه رو میشه شکست!».

کنتراست رنگی

تا اینجا هرچه که دیدیم کنتراست های کلی بود. اول کنتراست بین هایلایت ها و سایه ها را دیدیم. حال بیایید نگاهی به کنتراست رنگی بیاندازیم:
بین این دو عکسی که می بینید، تنها ویرایشی که انجام شده است این است که عکس رنگی، به عکس سیاه و سفید تبدیل شده‌است.
عکس سیاه و سفید به نظر تخت می رسد و بین پیش زمینه ی زرد-نارنجی و یا بین فلامینگوهای قرمز و پس زمینه تمایز چندانی دیده‌نمی‌شود. پرندگان خیلی از پس زمینه ی خود جدا دیده‌نمی‌شوند.
این امر به این علت است که در این عکس فقط بین سایه ها و هایلایت ها کنتراست وجود دارد و کنتراستی بین رنگ ها وجود ندارد. برای درک بهتر این موضوع بهتر از کمی در مورد تئوری رنگ ها صحبت کنیم.

ما در یک طرف، قرمز، سبز و آبی (RGB) را داریم که رنگ های اولیه هستند و Cyan، Magneta و زرد در مقابل آنها قرار دارد. همانطور که سفید مخالف سیاه است، Cyan مخالف قرمز است، Magneta مخالف سبز است و زرد مخالف آبی است.
حتی اگر دو رنگ مخالف با میزان روشنایی یکسان داشته باشید، فقط همین تفاوت در رنگ ها باعث می شود عکس شما درخشان و زیبا به نظر برسد. بیشتر ما قبلا این تجربه را زمانی که عکس ها را سیاه و سفید می کنیم و حالت تخت پیدا می کنند، داشته ایم.
مثال هایی را در اینجا مشاهده می کنیم که رنگ های متضاد در آنها نقش مهمی داشته اند:
حال، چگونه کنتراست رنگی خود را افزایش دهیم؟ وقتی دو رنگ متضاد داریم، که در کنار هم قرار دارند، می توانیم کاری کنیم که یکی از آنها روشن تر از دیگری دیده‌شود.

استفاده از نرم افزار در ایجاد و تنظیم کنتراست

به این عکس نگاهی بیاندازید. آسمان آبی دور تا دور کوه های طلایی را احاطه کرده است. این عکس نزدیک به غروب ثبت شده‌است و خورشید دقیقا پشت سر عکاس قرار داشته و کوه ها را با نور گرم خودش نورانی کرده و باعث‌شده زردی آنها بیشتر نمایان شود.

هرچه بالاتر بروید، آسمان تیره تر می شود. به هیمن دلیل است که وقتی در هواپیما هستید و در ارتفاعات بالا در حال پرواز هستید، آسمان به شکل بسیار زیبایی آبی است ولی شما می بینید که هرچه به زمین نزدیک می شوید آسمان سفید تر و نورانی تر می شود.
می توانیم کنتراست این عکس را با استفاده از گزینه ی HSL در ACR یا در Lightroom بیشتر دستکاری کنیم. اگر از photoshop استفاده می کنیم، روی Filter کلیک کنید و Camera Raw Filter را انتخاب کنید و روی آیکون HSL کلیک کنید.
روی Luminance Icon کلیک کنید، در اینجا می توانید روشنایی هر رنگ را کم و زیاد کنید. مراقب باشید که این کار را بیش از اندازه انجام ندهید، تنظیمات بیش از اندازه در این مورد باعث ایجاد نویز در قسمت های صاف عکس شما (مثل آسمان) خواهد شد.

 

کنتراست جزئی

کنتراست جزئی چیست؟ به بیان ساده، کنتراستی است که بین رنگ هایی که در کنار هم قرار دارند یا در فاصله از هم هستند وجود دارد. برای درک بهتر این موضوع، بگذارید به این عکس نگاهی دوباره بیاندازیم:
برای مثال، به کوه هایی که در سمت چپ تصویر هستند نگاه کنید. همه ی این کوه در سایه قرار دارد ولی همچنان کنتراست زیادی بین سایه های آن وجود دارد. کنتراست های جزئی (Microcontrasts) موضوعی بحث برانگیز است و عکاسان زیادی هستند که اصلا این موضوع را قبول ندارند و آن را افسانه می نامند. شاید به همین دلیل است که هرکس تعریف خودش را از کنتراست های جزئی دارد.

بسیاری هم اعتقاد دارند که این کنتراست وجوددارد و معتقدند که این کنتراست وابسته به لنز است. در واقع، در طی فرآیند ویرایش عکس، می توانیم چیزی را که وجود ندارد را ایجاد کنیم. با اینکه کنتراست های جزئی بیشتر در عکس های تک رنگ وجود دارند ولی در عکس های دیگر نیز ارجحیت بالایی دارند.
عکس زیر از رنگ های متفاوتی از قهوه ای تشکیل شده است ولی می توانید ببینید که چطور رنگ های قهوه ای متفاوت در کنار هم، رئالیسم را در این سوژه نمایان تر کرده‌اند.

نتیجه گیری:

در این مقاله، دیدیم که مبحث کنتراست چیزی بیش از حرکت دادن اسلایدر کنتراست است. نکته ی نهایی این است که ما نیازمند کنتراست حداکثری نیستیم بلکه به دنبال کنتراست بهینه در عکس هستیم. نه خیلی زیاد و نه خیلی کم. این امر مشابه ثبت عکس در ظهر و یا در زمان طلایی برای عکاسی است.

در ظهر، خورشید بیشترین کنتراست ها را ایجاد می کند و تقریبا هرگونه جزئیات ظریفی که وجود دارد را از بین می رود و سایه های خشن را به جای می گذارد. در حالی که در زمان طلایی، کنتراست های درون رنگی ایجاد می شوند که برای چشم بیننده جذاب تر هستند.
به یاد داشته باشید که شما نمی توانید دقیقا آن چیزی که می بینید را ثبت کنید. هیچ دوربین یا لنزی وجود ندارد که به خوبی چشمان انسان ها کنتراست ها را درک کند. اگر شما یک صحنه ی مه آلود را می بینید، در نهایت نیز عکسی مه آلود ثبت خواهید کرد که در آن مه باعث شده است که کنتراست های ظریف شما از بین بروند.
ممکن است بتوانید مقداری از کنتراست از دست رفته را به وسیله ی ویرایش عکس بدست بیاورید ولی طبیعی انجام دادن این کار بسیار سخت است. همیشه بهتر است که سعی کنید عکسی که می خواهید را در دوربین ایجاد کنید.
کنتراست دلیل دیگری برای این است که چرا باید نورپردازی عکس هایمان را به خوبی انجام دهیم بدون اینکه هایلایت ها را از دست دهیم و کنتراست بهینه را در زمان ویرایش نهایی عکس داشته باشیم.
در بیشتر موارد، ساده ترین کار این است که یک عکس خوب را از تصویری که به خوبی نورپردازی شده است بدست بیاوریم.

سوالات متداول