خطوط راهنما در عکاسی دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟ خط ها یکی از اساسی ترین و همچنین ساده ترین عناصر در عکاسی هستند. ولی اجازه ندهید که شما را فریب دهند. خطوط انواع مختلفی دارند؛ گاهی چیدمان عکس را مشخص می کنند و در زمان های دیگر برای بخش بندی عکس حد و مرز ایجاد می کنند. علاوه بر این، خطوط روی حس هیجانات و ساختار عکس تاثیرگذار هستند. در این مقاله، بهترین راه ها را برای استفاده از خطوط راهنما و دیگر خطوط در عکاسی و اینکه چگونه از آنها در عمل استفاده کنید به شما ارائه خواهیم کرد. این مقاله میتونه خیلی راحت بهتون کمک کند که با خطوط راهنما در عکاسی آشنا شوید. شما در عرض کمتر از 2 دقیقه و با زمان‌گذاشتن برای دیدن فیلم زیر میتونید با موضوع خطوط راهنما در عکاسی به طور کامل آشنا بشید.
چگونه از خطوط راهنما در چیدمان خود استفاده کنیم؟
ما علاوه بر اینکه فیلم جذاب در مورد خطوط راهنما در عکاسی را برای شما در بالا آورده‌ایم، به شما خواهیم گفت که این خطوط چه تاثیری در عکس های شما دارد. یکی از تاثیرات واضح خطوط این است که چشمان بیننده را هدایت می کنند. آنها، نگاه بیننده را از یک قسمت عکس به قسمت دیگر هدایت می کنند؛ معمولا این جابه جایی از پیش زمینه به پس زمینه انجام می شود. به همین دلیل است که به احتمال زیاد پیش از این نیز در مورد «خطوط راهنما» شنیده‌بودید؛ خطوطی که در طول عکس از گوشه ای به گوشه ی دیگر کشیده می شوند و یکپارچگی عکس را حفظ می کنند.
مرسوم ترین خطوطی که در عکس ها استفاده می شوند، جاده ها، رودخانه ها، دره‌ها و … هستند. این خطوط در فضا به صورت فیزیکی وجود دارند و نه تنها ارتباطی را بین پس زمینه و پیش زمینه ی عکس ایجاد می کنند، بلکه به شما راهی را نشان می دهند که بتوانید در دنیای واقعی به آن محل برسید. به همین دلیل است که خطوط، عناصری قوی در چیدمان عکس هستند. آنها به بیننده مسیری دقیق را ارائه می کنند تا بتواند در طول عکس آنها را دنبال کنند.
راه هایی برای استفاده از خطوط راهنما در چیدمان عکس وجود دارد
در ابتدا، این خطوط می توانند سوژه‌ی اولیه‌ی عکس های شما باشند و فضای زیادی را اشغال کنند و توجه زیادی را به خود جلب کنند. برای این کار باید تا جایی که می توانید به سوژه‌ی دارای خطوط راهنما نزدیک شوید. معمولا استفاده از لنزهای Wide برای بزرگنمایی بیشتر سایز خطوط در برابر پس زمینه، کمک کننده خواهد بود.
در هر حال، خطوط راهنما می توانند عناصر ظریف چیدمان شما نیز باشند. به این عکس نگاهی بیاندازید، این عکس به طور واضحی دارای یک خط راهنما است؛ راه پیاده رویی که در پایین عکس است.
با اینکه این خط راهنما در عکس غالب نیست ولی همچنان به عنوان خط راهنما تلقی می شود، چراکه برای بیننده مسیری را برای دنبال کردن از یک قسمت عکس به قسمت دیگر آن فراهم می کند. این موضوع نشان می دهد که حتی عناصر کوچک در چیدمان عکس می توانند نقش مشابهی داشته باشند:
خطوط راهنما همیشه باید خطوطی باشند که می توانید آنها را دنبال کنید، خواه ساخته ی دست بشر باشند یا طور دیگر. گاهی این خطوط فقط الگوهایی روی زمین هستند، یا اشکالی در آسمان، که در هر صورت باعث هدایت چشمان بیننده می شوند. تمایز ایجاد کردن بین خطوط راهنما و «خطوط» ساده می تواند دشوار باشد.
یک شاخه ی درخت که از گوشه‌ی راست به چپ عکس کشیده شده‌است و یا دستان دو نفر که در حال دست دادن با یکدیگر هستند، می توانند چیدمان عکس شما را هدایت کند. در بخش بعدی استفاده های مهم دیگر خطوط در عکاسی را بررسی خواهیم کرد، خواه این خطوط «هدایت کننده» باشند یا خیر.
خطوط برای عکس ساختار ایجاد می کنند
ساختار چیدمان عکس را تعیین می کند. شما عناصر یک عکس را طوری در کنار هم قرار می دهید که پیامی که دارید را به موثرترین شکل ممکن منتقل کنید. خطوط یکی از بهترین ابزارها برای انتقال این پیام هستند. اگر یک جاده باعث ارتباط پس زمینه و پیش زمینه شوند، شما یک ساختار را در چیدمانتان را ایجاد کرده اید.
اگر یک ابر سوژه ی شما را احاطه کند و نگاه بیننده را در مرکز عکس نگه دارد، همین نتیجه ایجاد خواهد شد؛ یک ساختار برای چیدمان شما! از آنجایی که خطوط توانایی ایجاد ارتباط بین قسمت های مختلف عکس را دارند، یکی از طبیعی ترین روش ها برای ایجاد چیدمان شما هستند.
با اینکه معمولا این کار به صورت کشیده‌شدن یک خط از پیش زمینه به پس زمینه انجام می شود، همیشه اینطور نیست. در عکس زیر، خطوط درهر حالتی قلب شکل به خود گرفته‌اند که به این چیدمان دلیلی برای وجود داشتن می دهد:
در موارد دیگر، خطوط می توانند خودشان به سوژه تبدیل شوند. خطوط ساده ترین عناصر یک چیدمان هستند ولی خودشان به تنهایی می توانند جذابیت و احساسات زیادی را در خود حفظ کنند. یک خط خمیده ی ملایم نسبت به یک خط تیز و دندانه دار، داستان متفاوتی دارد.
پس حتی یک عکس ساده از یک کوه زاویه دار که نیم رخ آن در برابر آسمان دیده‌می‌شود، می توانند احساسات قوی ای را در بیننده ایجاد کند. همین موضوع در مورد خط باد روی شن های یک کویر هم صدق می کند. به یاد داشته باشید که خطوط فقط مسیر را در عکس مشخص نمی کنند، آنها می توانند در عکس ایجاد حد و مرز نیز بکنند.
چگونه از خطوط راهنما در عکاسی به عنوان مرز استفاده کنیم؟
چشمان ما می توانند به آسانی در امتداد خطوط حرکت کنند. این کار خیلی آسان تر از حرکت کردن از میان آنهاست. اگر کرانه های(مرزهای) عکس به خوبی ایجاد نشوند، می توانند بالا و پایین عکس را به طور ناخوشایندی تقسیم کنند.
به همین دلیل است که بسیاری از عکاسان معمولا به دنبال مرزهای ملایم و یا در بعضی موارد به دنبال عناصر مختلف در آسمان و زمین هستند که ارتباط بیشتری باهم دارند (مثلا رعد و برق، رنگین کمان یا ابر؛ و توجه داشته‌باشید که همه ی اینها می توانند به عنوان خطوط راهنما در نظر گرفته شوند). در عکاسی از طبیعت یا عکاسی خیابانی به وفور از این تکنیک میتوان استفاده کرد.
پس اگر می خواهید عکستان یکپارچه به نظر برسد، توجه به «خطوط مرزی» باارزش خواهد بود. خطی که در مسیر اشتباهی کشیده‌شده‌باشد می تواند عکس را به جای آنکه بیشتر یکپارچه کند، به دو قسمت تقسیم کند. علاوه بر این استفاده ی درست از خطوط مرزی می تواند راهی مناسب برای ایجاد حس اینکه این عکس آگاهانه ایحادشده و جامع است، باشد.
برای مثال، به دنبال قاب های طبیعی برای عکستان باشید، عناصری مانند درختان یا ابرها که در لبه های عکس ایجاد مرز می کنند می توانند مناسب باشند. از آنجا که عکاسان معمولا نمی خواهند نگاه بیننده به خارج از قاب هدایت شود، قرار دادن مرز در لبه ها می تواند راهی مناسب برای بستن چیدمان شما باشد.
مطالعات موردی
در اینجا به چند مثال از استفاده ی خطوط در عکس ها اشاره می کنیم، از استفاده ی سنتی از خطوط راهنما یا ساختارهای چیدمان وسیع تر. چیدمان های عکس های زیر را بررسی کنید و به اینکه چگونه ایت خطوط نگاه بیننده را هدایت می کنند توجه کنید:
همانطور که می بینید، هر چیزی می تواند در عکس شما خطوط را ایجاد کند. اگر شما ترجیح می دهید که از خطوط راهنمای کلاسیک پیش زمینه به پس زمینه استفاده کنید.
در اینجا به تعدادی از سوژه های مرسوم برای این کار اشاره می کنیم:
- راه ها و جاده های ساخته ی دست بشر
- رودخانه ها و موج های اقیانوس ها
- تپه های شنی
- آرایش صخره ها و خطوط روی زمین
- لایه ها از سوژه هایی که به آنها نور تابیده شده
- رد پاهایی که تا فاصله ی دور دیده می شوند.
- درخت های کنده شده
- الگوهای یخ ها
- دره ها
و خطوط به طور کلی می توانند به اشکال مختلفی ایجاد شوند، مثلا:
- رنگین کمان
- تنه ی درختان
- کهکشان راه شیری در شب
- آبشارها
- انسان ها
- ستون ها و لبه ها در بناهای معماری
- خطوط افق
- ابرها
- خطوط اشاره ای (مثلا جایی که یک فرد به آن نگاه می کند)
- خطوط مبالغه آمیز ایجاد شده توسط لنزهای wide
- رعد و برق
- سایه های نوک تیز
اگر می خواهید از خطوط به عنوان عنصری از چیدمان خود استفاده کنید، همیشه وقتی به اشیاء نگاه می کنید به دنبال آنها بگردید.
چگونه خطوط را به طور مناسب در عکس چیدمان کنیم؟
بعد از اینکه خطوط جالبی را برای عکاسی یا خطوط راهنمای خوبی را که از جلو به عقب عکس کشیده شده اند یافتید، چگونه می توانید کاری کنید که چیدمانتان به بهترین شکل ممکن به نظر برسد؟ اولین قدم این است که از خودتان بپرسید که آیا این خطوط واقعا به بهتر شدن عکس کمک می کنند؟
اگرچه خوب است که پیش زمینه و پس زمینه ی عکس را به هم متصل کنید، ولی نباید برای این کار فشار مضاعفی وارد کنید. همه ی عکس ها نیاز به یک درخت کنده شده یا تعدادی رد پا که در طول افق تکرار شده اند ندارند. گاهی خطوط خیلی ظریف هستند (مثلا خط طبیعی کشیدگی یک لنز wide) یا حتی ممکن است در یک عکس خطوط هیچ اهمیت خاصی نداشته باشند.
این موضوع نه تنها برای خطوط راهنما، بلکه برای قاب ها و لبه های عکس نیز صدق می کند. قاب های طبیعی همیشه ایده آل نیستند و در 100 درصد مواقع ارزش آن را ندارند که به دنبال آنها بگردیم.
همه ما عکاسانی را دیده ایم که سعی می کنند هرجا که می توانند یک شاخه ی درخت را در بالای عکسشان قرار دهند و هر زمان که امکانش وجود دارد چیدمانشان را با خطوط ببندند.
این کار گاهی ثمربخش است ولی در زمان های دیگر درخت ویژگی خاصی ندارد که به زمینه ی کلی عکس اضافه کند و فقط ظاهر عکس را ناموزون می کند.
مراحل استفاده درست از خطوط راهنما در عکاسی
- یک خط جذاب پیدا کنید و بفهمید که چقدر توجه را به خودش جلب می کند.
- مطمئن شوید که عکستان توسط خطوط متصل کننده بهتر خواهد شد و این خط باعث پرت شدن حواس بیننده نخواهد شد.
- احساسات و هیجانات خط را بررسی کنید و ببینید که آیا به خوبی پیام هیجانی شما در کل عکس را منتقل خواهد کرد؟
- تصمیم بگیرید که آیا می خواهید خطوط سوژه ی اصلی شما باشند یا فقط عنصر کوچکی از چیدمان شما هستند.
- برای بالا بردن تاثیر خطوط، از آنها از نزدیک عکاسی کنید و از یک لنز wide استفاده کنید.
- اگر بیننده های شما از چپ به راست می خوانند، خط راهنمایتان را از پیش زمینه ی
چپ آغاز کنید و آن را به سمت راست و به سمت پس زمینه بکشید. - به افق ها توجه کنید و اطمینان حاصل کنید که نگاه بیننده‌تان را سد نمی کنند.
- لبه های عکستان را خالی از هر چیز اضافی باقی بگذارید و هرگونه خط اضافی را حذف کنید.
سوالات متداول
خطوط اصلی یک تکنیک ترکیب‌بندی است که در آن خطوط مصنوعی یا طبیعی، چشم بیننده را از طریق عکس به سوژه یا قلب تصویر هدایت می‌کنند.
ابتدا باید انواع مختلفی از خطوط را که می توانید در عکاسی خود استفاده کنید در نظر بگیرید. خطوط افقی حس آرامش را ایجاد می کنند، در حالی که خطوط عمودی حس ساختار و قدرت را منتقل می کنند. خطوط مورب انرژی، حرکت و جهت را منتقل می کنند. اما خطوط منحنی می توانند حس نرمی یا ظرافت را ایجاد کنند.
در زیر چندین نمونه از خطوط اصلی وجود دارد که ممکن است در این نزدیکی پیدا کنید و بتوانید کار با آنها را تمرین کنید:
جاده ها
نرده ها
شیشه های پنجره
درها
پل ها
رودخانه ها
خطوط ساحلی
